با توجه به نشانه‌ها و ویدیوهای حضور و استفاده از دیش استارلینک در ایران، این رشتوی مفصل در مورد استارلینک، نحوه کارکردش، چیزایی که باید بدونین و جزییات لازمش رو می‌نویسم. ⬇️ #رشتو #مهسا_امینی

1️⃣ استارلینک چیه؟ یه شرکت خصوصی فراهم‌کننده‌ی اینترنت ماهواره‌ای که صاحبش ایلان ماسک هست. کلی هم نوآوری خفن داره (می‌خونیم). کل اینترنت هم یه شبکه‌س عین یه گیم‌نت خیلی بزرگ. و همه کامپیوترای دنیا به هم وصلن. اینترنت یه سرور ثابت نداره و هر درخواست از یه جا به یه جای دیگه می‌ره.

اینترنت الآن دنیا عمدتاً با فیبرنوری (حتی از کف اقیانوس) داره منتقل می‌شه تهش. اما استارلینک مستقیماً از ماهواره برای اتصال کاربر به اینترنت کمک می‌گیره. برای مثال گوشی شما سیم نداره. اما مودم شما یا آنتن مخابرات سیم‌کارت شما، بلافاصله به کابل وصل می‌شه تا برسه به اینترنت.

اما توی اینترنت ماهواره‌ای، مودم خونه شما از طریق چند متر کابل به دیش و بعد به ماهواره وصل می‌شه. (هرگز گوشی شما مستقیم به ماهواره وصل نمی‌شه!) این دیش توی خونه هم اسم بانمکش Dishy McFlatface یا دیشی هست. :) ورژن ۲ش مستطیله و اندازه دو تا پیتزا. (۳۰در۵۰)

اون بالا ولی به‌جای یه ماهواره هزاران (الان دقیقاً ۲۷۲۰ تا) ماهواره استارلینک دارن هی دور زمین سریع‌تر از زمین می‌چرخن! (برخلاف ماهواره هات‌برد که زاویه‌ش ثابته.) این سایت تعداد و موقعیت لایو این ماهواره‌ها رو داره. و نشون می‌ده که دارن تکون هم می‌خورن!

Starlink satellite tracker

---

Live view of SpaceX starlink satellite constellation and coverage.

https://satellitemap.space/

کمی آمار: - استارلینک الان بالای ۵۰۰هزار تا کاربر داره. - برای پوشش کل زمین نیاز به ۱۰هزار تا ماهواره داره. ماهی داره فعلاً حدود ۱۵۰ تا جدید می‌فرسته. - ایران به‌لحاظ عرض جغرافیایی داره کاور می‌شه! 🥳 - دانلود بین ۵۰ تا ۲۰۰ mbps - آپلود بین ۱۰ تا ۲۰ mbps - پینگ بین ۳۰ تا ۵۰ ms

2️⃣ مگه تا حالا این همه ماهواره و دیش کانالای ترکیه نبوده؟ چرا، ولی اونا برای فقط دریافت هستن! و بین «فقط دریافت» با «ارسال و دریافت هر دو» خییلیییی فرق هست. بهترین مثال یه کنسرت ۱۰۰هزار نفریه. برای دریافت عمومی کافیه خواننده بره پشت بلندگو. اما اگه همه بخوان حرف هم بزنن چی؟ :)

دقیقاً از بالا اگه ببینیم دیش ماهواره تلویزیونی مثل هاتبرد، مثل یه اسپیکر بزرگ به فرم یک مخروط امواج رو می‌فرسته. واسه همین کل کشور یه چیزو با هم می‌گیرن. 3️⃣ سلسله مشکلات و تفاوت‌های ماهواره تلویزیون و اینترنت از اینجا به بعد خیلی بامزه می‌شه! یکی یکی بریم جلو...

۳.۱. دیش تلویزیونی: زاویه ثابت و چرخش با زمین. برای دیش تلویزیونی لازمه که زاویه‌ش تو آسمون نسبت به خونه ثابت باشه. وگرنه تکون بخوره که هی باید بری دیش رو تنظیم کنی! برای زاویه ثابت، ماهواره باید با سرعت نسبی زمین دور زمین بچرخه. ولی با اثر جاذبه زمین چی کار کنه؟ گاز نمیده که!

بامزه اینه که این چرخش (سرعت ۳ ک.م./ثانیه!) باعث گریز از مرکز می‌شه (دور شدن از زمین) ولی جاذبه زمین می‌کشدش سمت خودش. ارتفاعی که این دو نیرو همو خنثی می‌کنن، دقیقاً ۳۵۷۸۶ کیلومتری از سطح دریاس که معروفه به مدار زمین‌ایستا/geostationary و پره از ماهواره!

مدار زمین‌ایستا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

---

https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%85...

تا اینجا همه‌چی خوبه برای تلویزیونی. مشکل ۳.۲. اما رفت و برگشت این فاصله برای سرعت نور خیلی طول می‌کشه! و عملاً تاخیر به نیم ثانیه می‌رسه. نیم ثانیه برای تلویزیون ابداً مهم نیست. اما برای اینترنت و مثلاً بازی آنلاین، ینی عملاً تعطیل کن بره! راه حل: خب بیایم نزدیک‌تر.

۳.۳. بیایم نزدیک‌تر جاذبه بیشتر می‌شه! ۳.۴. برا فائق اومدن بر جاذبه بیشتر، گریز از مرکز بیشتر شه! ۳.۵. برا گریز از مرکز بیشتر، باید سرعت بیشتر شه. ۳.۶. برا سرعت بیشتر، ینی تو آسمون تکون بخوره و حتی از دید هم خارج بشه گاهی. ۳.۷. پس باید چندین تا باشن! و دیش هم بتونه هدف بگیره.

نتیجه ۳: خلاصه به این دلیله که: ۱. استارلینک یه ماهواره نیست و هزاران‌تاس. و خیلی نزدیک‌ترن به زمین. (۵۵۰ک.م. فاصله. ینی ۱/۶۰ فاصله ماهواره تلویزیونی) ۲. دیش‌ش باید بتونه ماهواره‌ها رو پیدا کنه و دنبال کنه. و این پیدا و دنبال با قیژقیژ نباید باشه، بلکه صرفاً با زاویه تابش لیزر!

ینی اون چرخ‌دنده‌های خودکار دیش، فقط یک بار در ابتدای نصب اولیه فقط می‌چرخن. زین پس همه‌چی با تنظیم زاویه‌ست و هیچ تکون فیزیکی نمی‌خوره دیش هرگز. و جالبه بدونین هر ۴ دقیقه ماهواره‌ای که وصله از دید خارج می‌شه و عوض می‌شه! و همه این محاسبات و تابش و جذب داخل اون نیم‌وجب دیشه!

اگه دوس دارین از کلللی تکنولوژی خفن و کف‌بُر که همه‌ی این چیزا رو بعلاوه تابش لیزی با زاویه و دریافت و ارسال و ... میسر می‌کنه لذت ببرین، این ویدیوی ۲۸ دقیقه‌ای از فوق‌العاده یه‌چیزی اون‌ورتره! دقیقاً خفن‌ترین ویدیوی آموزشی که من تو یوتیوب دیده‌م تا حالا!

خلاصه که اون برداشتی که از دیش و LNB (نه ال.ام.بی) داشتین رو بذارین پیش مستعان بمونه! این دیشی فقط اسمش عین دیشه و قرار نیس یه در قابلمه باشه. ویدیو بالا رو حتماً ببینین که چه‌قدددد خفنه دیشی و چه‌قد ارسال لیزری، خصوصاً به ماهواره‌‌ای که قد یه میز پینگ‌پونگه و در حال حرکت سخته!

4️⃣ هزینه‌ش هزینه استارلینک ۲ بخشه: کیت (دیش و مودم و ...) و آبونمان ماهیانه سرویس. تو آمریکا الان کیتش ۵۹۹ دلار هست و سرویس ماهی ۱۱۰ دلار. تو ایران گویا الآن می‌گن کیتش حدود ۳۰ تا ۶۰ میلیونه قاچاق. دیشش برسه، می‌شه آبونمانش رو بعداً یه کاریش کرد.

5️⃣ فیلترینگ‌ش درباره فیلترینگش، من ۳ تا چیز میدونم: ۱. تکنولوژیش متفاوت و جدیده و بسیار پیچیده ۲. روس‌ها نتونسته‌ن تو اکراین هنوز از کار بندازنش ۳. اون‌ور داستان یه آدم مغرور و پولدار با یه تیم خیلی خفنن که حاضر نیستن راحت شکست بخورن! پس خوش‌بینم. :)

6️⃣ نکات نهایی ۱. ارتباط از موبایل به ماهواره استارلینک یه جوک بی‌مزه‌س! موبایل نمی‌تونه امواج لیزری بفرسته به ماهواره. خلاصه گوشی به اینترنت وای‌فای وصل می‌شه همچنان. ۲. اپ استارلینک برای تنظیم اولیه دیش هست و اینا. هیچ ربطی به وصل شدن جادویی گوشی نداره!

۳. سرعت متوسطش ۵۰ مگ (mbps) هست. خودتون حساب کنین به چن نفر می‌رسه. برای اخبار و توییتر شاید بین ۵ تا ۱۰ نفر همزمان بشه. ۴. تست کرده بودن از زیر سقف خونه و ماشین کار نمی‌کنه. اما باطلبع یه روکش ساده براش جوابه. ۵. بازم نگران پول آبونمان می‌شه فعلاً نبود.

۶. قابلیت ردیابی از بالا به پایینش خیلی به نظر من راحت نیست. چون ارتباط نقطه به نقطه هست و نه پخش مثل دیش تلویزیون. اما خب دوستان می‌گن شدنیه منتهی دست زیاد بشه خطر کمتره. ۷. به نظر من وجود استارلینک در ایران می‌تونه خیلییی از معادلات سیاسی رو هم عوض کنه!

بازم ممنون که خوندین! اگه نکته‌ای هم بود اضافه کنین. ❤️🙏 دمتون گرم و به امید ایران آزاد! #مهسا_امینی

پ.ن.۱. اصطلاح «لیزر» که گفتم از نظر فنی کاملاً غلط هست و بیشتر جنبه‌ی فهم عمومی داشت. در اصل یک آرایه از امواج متمرکز الکترومغناطیسی Phased Array Beam هست. مجدد توی ویدیو یه ۱۵ دقیقه مفصل و گرافیکی توضیح داده اگه اهل فن هستید:

پ.ن.۲. در ورژن ۲ داستان و یحتمل گوشی‌های جدید امکان اتصال گوشی به ماهواره قراره فراهم شه. شاید چند سالی طول بکشه. بازم می‌گم اصطلاح لیزر کاملاً عامیانه و غیرعلمی بوده. عذر می‌خوام بابت کژفهمی. گوشیای الان ۵۵۰ ک.م. امکان ارسال متمرکز و لیزرگونه ندارن.

پ.ن.۳. اگه بتونین یه IP ثابت بگیرین برای خونه/شرکت و دیش رو بذارین اونجا و از گوشی تو خیابون به اون کامپیوتر دائم‌الروشن وصل شین، عملاً فیلترشکن/VPS خودتون رو ساخته‌این. منتهی از گوشی تا شرکت دیتاتون در اینترانته و قابل ردیابی. خلاصه شدنی ولی خطریه.

پ.ن.۴. یه عزیزی هم سر فرصت باید یه پروکسی یا vpn یا پلاگین بسازه که سایت‌های داخلی رو با استارلینک باز نکنه. می‌شه یه لیست ثابتی از سایت‌های ملی درآورد و یه جا هوست کرد. یا هم پشت استارلینک یه vpn صرفاً برای تغییر IP در سایت‌های داخلی استفاده کنین.

پ.ن.۵. ردیابی IP دو مدل کلاً ردیابی هست: سیگنال (سخت‌افزاری) و IP (نرم‌افزاری) اولی رصد عمومی می‌خواد. دومی مثل اینه که شما یهو از تهران جادویی رفته‌این تگزاس، ولی همه می‌دونن مسافر جادویی هستین. راه‌حل که بعدشم دیده نشین: یه VPN تگزاس به لندن یا رم!

پ.ن.۷. ایستگاه زمینی و ایران در سایت اصلی ایشون توضیح داد که نیاز به ایستگاه زمینی، قدیمیه. الان راحت می‌شه حالش رو برد، هر جای ایران که آسمون و برق هست. تو سایت رسمیش ایران فعال نیست، چون اون مال فروش رسمیه نه سرویس. ملت تو ایران الان وصلن با استارلینک.

پ.ن.۸. حرف آخر ردیابی و پارازیت این توییت گویا دقیقاً می‌دونه داره چی می‌گه. و جوابش «نه، خیلی خیلی سخته» هست به ردیابی و پارازیت. قطعاً کسی نمیاد به شما ضمانت بده تو توییتر! نظر نهایی من رو می‌پرسین؟ به احتمال ۹۹٪ نه پارازیت ثابتی خواهد بود نه ردیابی.

پ.ن.۹. برای این که یه شهودی از حضورشون بگیرین این ویدیو باحاله! گرچه قدیمیه و به‌خاطر کلی داد و بیدار مردم و نجوم‌بازها، نورشون رو کم کرده‌ن الآن و بازم دارن می‌کنن. تو این سایت‌هم لایو هست: کلاً هم تو ۴ دقیقه از دید خارج می‌شن.

Starlink satellite tracker

---

Live view of SpaceX starlink satellite constellation and coverage.

https://satellitemap.space/

پ.ن.۱۰. بُرد دیش یا فضای کاور کردن چیزی به اسم بُرد دیش نداریم. زیر دیش یه کابله به روترش. از اون روتر wifi شما می‌تونین هم mesh بزنین، هم سیم‌کشی. خلاصه دیش چیزیه که تهش یه کابل داره که ازش اینترنت میاد. کابله مث ADSL‍ه. توزیعش تو خونه، دست شماست.

پ.ن.۱۱. تشخیص تقلبی بودن! ۱. در کنار کیت و دیش، اپ‌ش رو حتماً حتماً حتماً مستقیم از گوگل‌پلی و اپ‌استور بگیرین. ۲. مطمئن باشین با اپ می‌چرخه و نشون می‌ده تصویری. ۳. با ویدیوی نکته‌ی ۶.۲. در بالا مقایسه کنین ۴. تست سرعت و IP بگیرین ۵. تضمینی بگیرین از شخص

پ.ن.۱۲. انرژی ماهواره‌ها این خیلی قشنگه! ۱. پنل خورشیدی برای ارتباطات ۲. گاز کریپتون برای پیشرانه‌ی یونیِ هال برای حرکت لازم ۳. بعد ۵ سال عمداً سقوط می‌کنن و در اتمسفر می‌سوزن و نابود! 😢 این ویدیو به خفنی قبلی نیست ولی خوبه:

پ.ن.۱۳. می‌شه روش پارچه کشید؟ بله. تحقیق کردم و چند جا گفتن می‌شه‌. حتی فایبرگلس نازک هم اوکیه. برا همین اختفای بصری‌ش توسط هواپیما/پهپاد باید اصن سخت نباشه باتوجه به حجم دیش که ۳۰×۵۰ هست. (دو وجب در سه وجب) تو بالکن ولی شاید نشه. بستگی به زاویه داره.

پ.ن.۱۴. تست سرعت گویا از داخل ایران دانلود: ۴۵ آپلود: ۱۱ تأخیر: ۱۷۵ پ.ن. @zi6295 اگه خواستی این رشتو رو ریت کن. جواب خیلی سؤالایی که ازت می‌پرسن رو داره. خودتم اگه نکته اضافه‌ای داری، بگو بذارم اینجا. ممنون! 🙌