??Bir Yunanla karşılaştığında onun soyadını sormanız yeterlidir. Çünkü o soyadındaki takısı nereli olduğunun aşağı yukarı ele verecek bir ispatıdır. Şahsen bunlar ezberimde olduğundan biriyle tanışınca soyadını ve adını sorarım ve bölgesini direkt çıkarırım. Örnek verelim mi? ⬇️

-tzis ve -tsis ekleri bizdeki ci ve cı'nın Yunanca'daki bozulmuş halleridir. Türkçe kökenlidir bu takı. Kayiktzidis, Kaymaktzidis gibi. Bunlar kişinin dedesinin yaptığı işle ilgilidir. Daha çok Anadolulu orta halli Rum esnafın soyadı olur. Bazısı da Hristiyan ama öz Türktür. ⬇️

-idis -ides ve hatta -iadis ve iades ile bitiyorsa bu biraz daha soyluluk katıyor. Bizans'ın toprak sahibi ailelerinin soyadıydı. Bizdeki "oğulları, giller" gibi. Eşraf tabakası daha çok bu adı alırdı. Trakya'dan Samsun'a dek yayılış alanları vardı. Bunlarda Türk olmaz. Rumdu! ⬇️

-lis ile bitenler, örneğin "Kasabalis, Karamanlis, Harmanlis" gibi, Orta Anadoluluydu. Bunların çoğu Türk Ortodokstu ve inançları sebebi ile Rum sayıldılar ve mübadele ile gönderildiler. Türk olmaları bir şey değiştirmiyor. Yunan İzmir'e çıkınca bazıları helva yapmış 1⃣5⃣ gün. ⬇️

-oglou yani -oğlu kelimesi ile bitenlerin de genel yayılışı buralardır. Zonguldak civarında Arabatzioglou gibi soyadları görülürdü örneğin. Bu soyadı da soyluluk değil, dede mesleğinden alırdı adını. Sayıca sıkça rastlanan bir takıdır. Nadir de olsa Trabzon'dan da çıkıyordu. ⬇️

-opoulos takısı ağırlıklı olarak ege kıyılarının uç kısımlarında olurdu. Bazısı Latin'den Rumlaşmış ailelerin genel soyadıdır. 100 örneğin 90'ı böyle. Güneybatı Mora'da, 12 Adalarda Kıbrıs'ta ve güney Ege Bölgesinde rastlanırdı. Evet Yunan ama kökünü kazdığınızda Latin çıkıyor ⬇️

-ou yani U ile bitenler ise genelde Kıbrıs'tandır. Loisidou, Demetriou, Nicolaou gibi... Bunlarda da Latin/Luzinyan, Arap, Afrikalı ve Doğu Akdenizli kölelerin genleri saptanmıştır. Büyük kısmında Yunanlık sadece sözde var ama onları kültürleri Rum yapar. Yani bize laf düşmez ⬇️

-tis ile biten soyadları genellikle adalıdır. Bunlar genellikle Ege veya İyonya adalarından olabiliyorlar. Anapokritis, Erevnitis,Pankrátis, Synthétis Tsirigótis gibi çok çeşitli ve Türkçeden korunmuş soyadlarıdır. Eski Yunancadan gelme eski esnaf zanaatçılardan alır manasını ⬇️

-allis ve -ellis gibi soyadları ise Rodos ve komşusu İstanköy'den çıkıyor genelde. Çok az da Sakız (Chios) adasında ve biraz da Midilli'de rastlanıyor. Bu ek de Türkçeden etkilenmiştir. Osmanlı, Çandarlı, Selçuklu dediğimiz gibi. Mihaellis, Georgallis, Kanellis gibi oluyorlar. ⬇️

-elis ve -ilis Türkçe zilliyet ifade eden kelimenin Rumcadaki halinden gelir. En çok Limni, Midilli, Semadirek (Samothraki) ve Bozbaba (Aya Efstratios) ile bizim Gökçeada'da bulunurdu. Varlı,Kervanlı, Bahçeli zoy isimlerine benzetilebilir. Anakara Yunanistan'ında da var nadir. ⬇️

Bir de Manyot soyisimleri var. Manyotlar eski Spartalıların günümüz kalıntıları. Eskiden yarımadanın kuzeyindeyken Avarlar ve Slavlar yarımadaya indiklerinde kendilerine kurak mani yarımadası kalmış. Adları da Manot olmuş. Soyadları -eas ve -ias ile biter. Kapodistrias gibi. ⬇️

Ülkemizin doğusunda sıkça görülen "Fars ve Armenoidlerle karışım" sebebiyle yaygın olan "kıllılık ve sert yüz çizgileri" nedense Maniot'lar arasında da mevcut ve sık rastlanıyor. Sanki kendinizi Batman sokaklarında hissedersiniz. Kalamata dışında tüm yarımada köylerdir zaten. ⬇️

-atos ile biten soyadları Kefalonya'da görülür. Burada eskiden uzun süren bir Venedik yani İtalyan hakimiyeti vardı ve İtalyanca'da -ato, -oğlu eki gibidir. Buralar Osmanlı'da 20 yıl kalmıştır zaten. Marinatos, Laskaratos gibi soyadları Latince kökenden. Tipleri de Latin gibi ⬇️

-oulis soyadı ise Tesalya'ya özgüdür. Soulis, Katsulis gibi. Ama buradaki Türklerin Manisa'ya göç ettirildiğinden sanırlar ki burası hep Yunandı. Asla! Abdülhamit'in 1881'de İngilizlerin ricası için Yunana verdiği koskoca bir ovadı. Merkezi ise Yenişehir idi. (Larissa yapıldı) ⬇️

-akos ile bitenler ise Lakonya'lılardır. Burası Manyot bölgesinin hemen doğusundadır ve az daha ovalık ve tarıma müsaittir. Buralı rumlarda Kiryakos, Kozmatos, Georgatos veya Xarhakos gibi soyadları görülür. Genlerde Türk etkisi az, ağır latin etkisi var ama köken Spartalı. ⬇️

-akis takısına geldik. Bu, tipik bir Giritli soyadıdır. Galifianakis, Miçotakis, Papadakis, Sfakianakis, Dukakis gibi. Rumca anadilli Giritli Türkler adadan sürülmeden önce böyle soyadları vardı. Agakis, Paşakis, İsmailakis, Bekirakis gibi. örn: dostum @abekraki Ali Bekirakis ⬇️

Bu insanların dedelerinin çektikleri, Anadolu'da çektiklerimizin 10-15 misli ağırdı. Toplu imha ile dağlarda, köylerinde katledildiler. Abdülhamit'e mektuplar yazdılar tek gemi gelmedi. Basında "Girit" sansürü vardı. O konu ayrı. -akis eki gençleştirme ekidir Yunancada. Nasıl? ⬇️

Bizde hani nasıl Sezercik, Ahmetçik, Ayşecik diyorsak Rumlarda bunun bir de ortası var. Yani birine Dimitriakis dedikleri zaman çok küçültmüyor, gençleştiriyorlar onu. Delikanlı gibi oluyor. Günümüzde Giritliler Ayvalık ve Güzelçamlı Davutlar'da hala bu "Soy adlarını" korurlar ⬇️

-as ekine gelelim. Bunların eğer kuzeydeyse ezici çoğunluğu Slav veya Vlah dönmesi olup Rumluğa geçenlerde oluyor. Epirde Hristiyan Arnavut ve hakiki Rum karışık.Metaksas mesela İpekçi, Petalas,Demirci demek. Lekkas, Zappas da görürsen yapıştır bu Epir-Makedonya arasından diye ⬇️

bas, –las, –mas, –pas gibi soyadları da yine Vlah ve Makedon ve en çok Arnavuttan dönme kişilerde görülür. "Kakavas,melas,dimas,zorbas" gibi soyadlarını görüyoruz bunlar da yine Epir sınır bölgelerine doğru gözlemlenir.Dededen saf Rum da çıkıyor ya da öyle demeyi seçiyorlar. ⬇️

-oudas ve -akas ile bitenler de Yunanistan'daki Makedonya bölgesinde görülürken bunun tam bir bölgesi yoktur. Unutmayın bu bölgelerdeki Rumların çoğu Anadolu'dan geldiği için Makedonya'da yerli rum %10 ya vardır ya da yoktur. Kalanı da Bulgar ve Vlah'tan dönmedir. Budur yani. ⬇️

-tzis ve -dis ve -idi ile bitenler Trabzon-Ordu arasında yoğundu. Az da Kars'ta. Başta belirttiğimiz -idis, burada da karşımıza çıkar. Amanatidis, Deligianidis, Diamantidis, Haçeridi, Kofidis, Kazantzidis, Lazaridis gibi. Bunlar Yunan'a göç etmiştir ve Selanik çevresinde yaşar ⬇️

-bou,-kou, lou ve mou, iou,aou ile bitenler de yine Kıbrıs Rumlarında rastlanı. Bunların Yunancası ile Yunanlar arada dalga geçer. Biz, Kıbrıslı Türklerin şivesini tatlı bulsak da Yunan bazen hava bozduğunda Rumu kastederek "Hava yine Kıbrıslının Yunancası gibi bozuk" derler. ⬇️

-opoulos ile bitenler de genellikle Mora kökenli oluyor. Mesela milletimize karşı yapılan Mora Soykırımındaki ünlü eşkıya başlarından Poniropoulos da bunlardandı. -Poulos oğlu manasında bir takı. Başında ne varsa onun oğlu oluyor. ⬇️

-nis, -ris ile bitenler de ezici çoğunluğu Attika yarımadası +ada Arnavutu,Sulyot ya da Kleftis klan çetelerinden olup nadiren Yunan oğlu Yunan da çıkıyor.Yunan Bağımsızlık önderlerinden Botsaris ve Kolokotronis de Arnavut Hristiyanlardı mesela. (Kolokotronis g*tü taşlı demek) ⬇️

Anadoluda "çağıldaklı" dedikleri laftır bu. Taş normalde Petros demekse de bu da aynısı. Kolokotronis taşg..t, hamamböceği gibi bir hakaret aslında. Enteresandır bu adamın soyadı bu. General Teodoros Kolokotronis. Hatta bıyıkları uzayana Kolokotronis gibi geziyorsun diyorlar. ⬇️

Halk, devletin içerisinde hareket eden dinamik unsurlardır. Bir bölgeden olup bir başka yere yerleşebilir. 5 bin kişi Yunan iç savaşında ayrılır başka yere yerleşir. Bazı toplumlar bazısının içinde erir kimliğini unutabilir. Dediklerimiz de yer yer değişir